Տեսական նյութ
Ձևակերպենք ռացիոնալ թվերի բազմապատկման և բաժանման կաննոները։
Կանոն 1. Միևնույն նշանն ունեցող երկու ռացիոնալ թվերի արտադրյալը դրական ռացիոնալ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է արտադրիչների բացարձակ արժեքների արտադրյալին։
Կանոն 2. Տարբեր նշաններ ունեցող երկու ռացիոնալ թվերի արտադրյալը բացասական ռացիոնալ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է արտադրիչների բացարձակ արժեքների արտադրյալին։
Ռացիոնալ թվերի բազմապատկման համար ճիշտ է
բանաձևը, որը ձեզ հայտնի է սովորական կոտորակների համար։
Կանոն 3. Միևնույն նշանն ունեցող ռացիոնալ թվերի քանորդը դրական ռացիոնալ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է բաժանելիի և բաժանարարի բացարձակ արժեքների քանորդին։
Կանոն 4. Տարբեր նշաններ ունեցող ռացիոնալ թվերի քանորդը բացասական ռացիոնալ թիվ է, որի բացարձակ արժեքը հավասար է բաժանելիի և բաժանարարի բացարձակ արժեքների քանորդին։
Սովորական կոտորակների բաժանման
բանաձևը ճիշտ է նաև ռացիոնալ թվերի համար։
Առաջադրանքներ
- Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը․
Ա)+68/84
Բ)+200/320
Գ)150/483
Դ)86/45
Ե)+18/90
Զ)+331/200
2. Կատարիր բաժանում․
Ա)+32/5
Բ)+24/18
Գ)+24/18
Դ)+518/413
Ե)+442/34
Զ)
3. Աստղանիշը փոխարինի՛ր >; <; = նշաններով։ Համեմատի՛ր․
Ա)<
Բ)<
Գ)>
Դ)=
Ե)>
Զ)>
4. Անտառը գրավում է 1300000 հա տարածք։ Դրա 35 %-ը հաճարենու անտառն է, 16 %-ը՝ սոճու, 20 %-ը՝ եղևնու, 24 %-ը՝ կաղնու, մնացածը՝ բոխու։ Ամեն մի տեսակ անտառի քանի՞ հեկտար կա տվյալ տարածքում։
Հաճարենի-1300000×35/100=455000
Սոճի-1300000×16/100=208000
Եղևնի-1300000×20/100=260000
Կաղնի-1300000×24/100=312000
Բոխի-35+16+20+24=95.
1300000×5/100=65000
Ստուգում
455000+208000+26000+321000+65000=1300000
Հովհաննիսյան Դավիթ 