Русский язык 30/11/2023

Объяснить данные слова и составить вместе с ними предложения. Предложения составить таким образом, чтобы в одном предложении были оба слова.

  1. Презрение — призрение.

Презрение — это негативное, пренебрежительное отношение к кому-либо или чему-либо.

Призрение — это опека, забота, внимание к кому-либо.

Она с презрением отвернулась, выказывая призрение к его поступку.

  1. Преемник — приёмник.

Преемник — это человек, который приходит на смену другому, занимающему какую-либо должность или положение.

Приёмник — это устройство, предназначенное для приёма и преобразования сигналов.

Молодой предприниматель с гордостью стал преемником семейного бизнеса по продаже приёмников.

  1. Претворить — притворить.

Претворить — это воплотить в жизнь, осуществить.

Притворить — это сделать вид, что что-то происходит или существует, хотя это не так.

Художник собрался претворить свою фантазию в живопись, решив притвориться вдохновленным.

  1. Предать — придать.

Предать — это нарушить верность, доверие, обещание.

Придать — это придать чему-либо какой-либо признак, качество.

Он предал своих друзей, несмотря на возможность придать своему поступку благородный облик.

  1. Преклонить — приклонить.

Преклонить — это склониться перед кем-либо или чем-либо, выражая уважение, почтение.

Приклонить — это наклонить что-либо вниз.

Старик преклонил голову, готовясь приклониться к земле перед неведомой силой.

  1. Прибить — перебить.

Прибить — это закрепить что-либо с помощью гвоздей, гвоздиков.

Перебить — это сломать, уничтожить что-либо, разбив на части.

Рабочий прибил деревянную доску, затем решил перебить еще одну, чтобы убедиться в надежности крепления.

  1. Прискакать — перескочить.

Прискакать — это быстро, галопом подъехать к чему-либо.

Перескочить — это перебраться через что-либо, не задерживаясь.

Верховая гонщица прискакала к финишу, готовая перескочить последнего соперника.

  1. Принять — перенять.

Принять — это взять что-либо, принять что-либо в качестве чего-либо.

Перенять — это усвоить, взять на себя что-либо у кого-либо.

Молодой предприниматель решил принять опыт своего отца и перенять его бизнес.

  1. Приклеить — переклеить.

Приклеить — это соединить что-либо с помощью клея.

Переклеить — это заменить старое клеевое соединение новым.

Художник решительно приклеил канву к раме, чтобы потом переклеить ее на другой подрамник.

  1. Привратник — превратный

Привратник — это человек, охраняющий вход в какое-либо помещение.

Превратный — это изменчивый, непостоянный, неожиданный.

Замок имел привратника, который владел превратными заклинаниями․

English 30.11.2023

English in Mind, Student’s Book 3 
Unit 2: A true friend 
Read the text Gelert – the faithful dog on pages 18 (part 1) and 20 (part 2) and tell the lesson. Try to remember the details.

Learn the words below.
to watch over-հսկել, պահպանել
to gallop– քառատրոփ արշավել
to whimper– թնկթնկալ, նվնվալ
to swing– ճոճել, օրորել
sword [sɔːd]-սուր
to drip– կաթել, կաթկթալ
to think twice– կշռադատել, ծանր ու թեթև անել (նախքան մի բան անելը)

Սասնա ծռեր

Գրակ․ «Սասնա ծռեր» էպոսը

Ինչպե՞ս է ստեղծվել դյուցազնավեպը:

Էպոսը ժողովրդական բանահյուսության ստեղծագործություն է, և «Սասնա ծռեր» էպոսի ստեղծման ճշգրիտ ժամանակը հայտնի չէ:

Ո՞վ է առաջին անգամ գրի առել էպոսը:

1874 թ Գարեգին Սրվանձտյանցը հրապարակել է էպոսը, որը նա վերնագրել է «Սասունցի Դավիթ կամ Մհերի դուռ», իսկ 1889 թ Մանուկ Աբեղյանը հրապարակել է մեկ այլ տարբերակ:1939 թվականին Հովսեփ Օրբելին՝ էպոսագետների խմբի հետ մեկտեղ, ստեղծում է 60 պատումներից բաղկացած համահավաք բնագիր:

Քանի՞ ճյուղից է բաղկացած էպոսը:

«Սասնա ծռերը» բաղկացած է 4 մասից կամ ճյուղից, որոնցից յուրաքանչյուրը կոչվում է հերոսների մեկ սերնդի անունով՝ «Սանասար և Բաղդասար», «Մեծ Մհեր», «Սասունցի Դավիթ» և «Փոքր Մհեր»:

Բառարան

Ողորմի տալ-բարի խոսքով հիշել

Խալիֆ-արաբների բարձրագույն տիրակալը

Կըռապաշտ-կուռք պաշտող, հեթանոս

Ավար – Պատերազմի ժամանակ թշնամուց գրավված ամեն ինչը (մարդ, զենք, կենդանի, գույք ևն):

Խարջդար — հարկատու

Խորոտ-սիրուն

Թամարշա անել-նայել

երթիկ-կտուր

զուղաբ-լուր

թամամել-լրանալ

իրիշկել-նայել

ջոջանալ-մեծանալ

չուր – մինչև

Ի՞նչ գաղափար է հաստատում դյուցազներգությունը:

Ինչո՞ւ է բանասացը էպոսի գլխավոր հերոսներից յուրաքանչյուրին կոչում Սասնա ծուռ:

Էպոսի գլխավոր հերոսներին կոչում են Սասնա ծռեր, քանի որ Սասնա ծռեր էպոսի բոլոր գլխավոր հերոսները Սասունի տոհմից են։

Ինչպե՞ս է դյուցազներգության  մեջ դրսևորվում ջրի պաշտամունքը:

Սասնա ծռեր էպոսի առաջին ճյուղում ջրի պաշտպանությունը դրսևորում է երբ Ծովինարը աղբյուրից ջուր է խմում որի պատճառով նա հղիացեում է և երբ Սանասարը ծովի ջրի տակ հանդիպում է  Քուռկիկ Զալալուն և գտնում է կեծակի թուրը։

Հայ ժողովուրդը Հայրենական Մեծ պատերազմի տարիներին

Հայ ժողովուրդը Հայրենական Մեծ պատերազմի տարիներին /1941-45 թթ․/
ա/ Պատերազմի սկիզբը
բ/ Հայ ժողովուրդի մասնակցությունը պատերազմական գործողություններին /բանավոր, էլ․ դասագիրք, էջ 78-84, նաև այլ աղբյուրներ/

Առաջադրանք.
1․ Ներկայացրե՛ք հայկական դիվիզիաները, ԽՍՀՄ հայ հերոսներին և մարշալներին, նրանց մարտական ուղին։

ԽՍՀՄ-ից Երկրորդ աշխարհամարտին մասնակցել է 500 հազար հայ, ներառյալ 300 հազարը Խորհրդային Հայաստանից։ Տարբեր հավաքված տվյալներով պարզվեց, որ զոհվեցին նրանց մոտ կեսը՝ 300 հազար կամ 33 տոկոսը՝ 200 հազարը։ Կազմավորվեցին հայկական 6 դիվիզիաներ։ 103 հայ արժանացավ հերոսի կոչման, 27-ը դարձել է փառքի շքանշանի լրիվ ասպետ, իսկ մեդալներով ու շքանշաններով պարգևատրվել են շուրջ 80.000 հայ։ Ստալինգրադի ճակատամարտին մասնակցել է 30.000 հայ։ Հայ գեներալիտետի թիվը ԽՍՀՄ-ում կազմել է 64 մարդ (մարշալներ, գեներալներ, ծովակալներ)։ Նրանք պատերազմի ընթացքում ստանձնել են բարձր և շատ պատասխանատու պաշտոններ. 1-ը՝ ռազմաճակատի, 3-ը՝ բանակի, 5-ը՝ կորպուսի, 22-ը՝ դիվիզիայի, 25-ը՝ բրիգադի, 100-ը՝ զորագնդի հրամանատարներ։


2․ Ընտանիքներում, զրուցելով ծնողների, տատիկ-պապիկների հետ, իրականացրե՛ք հետևյալ նախագծային աշխատանքը՝ «Իմ պապերը /ազգականները/՝ Հայրենական Մեծ պատերազմի մասնակիցներ /բլոգային աշխատանք/․

Ընտանեկան պատմություն

Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին կապված է 89-րդ Հայկական հրաձգային դիվիզիայի հետ:

89-րդ հայկական հրաձգային դիվիզիա, լրիվ անվանումը՝ Հայկական 89-րդ Թամանյան կարմրադրոշ, Կուտուզովի II աստիճանի շքանշանակիր հրաձգային դիվիզիա, կազմավորվել է 1941 թվականի դեկտեմբերին, Երևանում՝ 45-րդ բանակի կազմում։

Հայրենական Մեծ պատերազմի տարիներին հրամանատարներ են եղել գնդապետ Սիմոն Զաքյանը, փոխգնդապետ Ա. Սարգսյանը, գնդապետ Ա. Վասիլյանը և գեներալ–մայոր Նվեր Սաֆարյանը, հետպատերազմյան տարիներին՝ գեներալ-մայորներ Ա. Կարապետյանը, Հ. Մարտիրոսյանը, Ս. Միանսարովը։ Հրատարակել է «Կարմիր զինվոր» հայերեն թերթը։ Ռազմաճակատ է մեկնել 1942 թվականի օգոստոսին։

Տատիկիս հայրը ռազմաճակատ է մեկնել թամանյան դիվիզիայի կազմում՝ որպես մայոր: Տատիկս պատմել է ինձ, որ պատերազմից հետո թամանցիները շատ հաճախ հավաքվել են իրենց տանը: Թեև այդ ժամանակ նա շատ փոքր էր, շատ էր սիրում լսել նրանց հիշողությունները պատերազմի մասին: Նրանց մեջ էր նաև բանաստեղծ Արշալույս Սարոյանը, որը պատերազմի տարիներին այնքան երիտասարդ էր, որ նրան բոլորը ասում էին Ճուտո:

Իմ պապիկի հայրը նույնպես մասնաքցել է պատերազմին որպես օդաչու: Պատերազմի ավարտից հետո նրան մինչև 1946 թ փետերվար ամիսը պահել են Արևելյան Պրուսիայում, որտեղ նա ղեկավարել է քիմիական պաշտպանության զորամասը:  

Նախակորիզավորներ կառուցվածքը և առանձնահատկությունները

Նախակորիզավոր կամ Պրոկարիոտ է կոչվում կորիզ չունեցող բջիջները։ Այն ունի հետևյալ հատկանիշները.

Նախակորիզավորների խմբին են պատկանում բակտերիաները և կապտականաչ ջրիմուռները։

  • Ժառանգական նյութը գտնվում է ցիտոպլազմայի մեջ։ Այն օղակաձև ԴՆԹ-ի մեկ մոլեկուլ է, որը կոչվում է նուկլեոտիդ։
  • Ակտիվ են բոլոր գեները, քանի որ սպիտակուցների հետ կոմպլեքս չեն կազմում։
  • Չունեն թաղանթային օրգանոիդներ, ունեն միայն ռիբոսոմներ, որոնք թաղանթ չունեն, իսկ թաղանթային օրգանոիդների դերը կատարում են պլազմային թաղանթի դեպի բջջի ներս առաջացած ծալքեր։
  • Բաժանումը պարզ է։
  • Բջջաթաղանթը կազմված է 2 շերտից։ Արտաքին շերտը հաստ է և ամուր, կոչվում է բջջապատ, որը ջրիմուռների մոտ կազմված է ցեյլուլոզից, իսկ բակտերիաները կազմված են ածխաջրերից։ Չափսերով փոքր են.
  • Նախակորիզավորների ցիտոպլազմայում են տեղակայված ռիբոսոմները, վակուոլները , իսկ կապտականաչ ջրիմուռներում և որոշ բակտերիաների ցիտոպլազմայում’ նաև լուսասինթեզ կատարող գունանյութը։

Նախակորիզավորների բջիջն արտաքինից ծածկված է բջջապատով։ Անմիջապես բջջապատի տակ պլազմային թաղանթն է, որին հաջորդում է ցիտոպլազման։

Նախակորիզավորները չունեն ձևավորված կորիզ և մի շարք օրգանոիդներ՝ միտոքոնդրիումներ, էնդոպլազմային ցանց, վակուոլներ, լիզոսոմներ պլաստիդներ, գոլջիի ապարատ։ Կորիզին փոխարինում է նրա համարժեք նյութը՝նուկլեոիդը։ Այն ժառանգական տեղեկատվություն է պարունակում տվյալ բջջի մասին։ Նախակորիզավորների ցիտոպլազմայում են ռիբոսոմները, իսկ կապտականաչ ջրիմուռներում ու որոշ բակտերիաներում՝ ֆոտոսինթեզ կատարող գունանյութը։ Բակտերային բջիջները լինում են գնդաձև ձողիկաձև պարույրաձև և այլն։

Ֆոտոսինտեզ և քեմոսինտեզ

Ֆոտոսինտեզ

Ֆոտոսինթեզի գործողության սպեկտրը պատահական լույսի ալիքի երկարությունից ֆոտոսինթեզի ինտենսիվության կախվածության կոր է:Այս կախվածությունից պարզ է դառնում, թե լույսի որ ալիքի երկարության վրա են առավել արդյունավետ ֆոտոսինթեզի ֆոտոքիմիական ռեակցիաները:Քլորոֆիլը շատ ավելի արդյունավետ է կլանում է սպեկտրի կարմիր և կապույտ մասերը, որոնք առավել արդյունավետ են ֆոտոսինթեզի համար:Հետևաբար, գործողությունների սպեկտրի գծապատկերը պարունակում է երկու գագաթնակետ կարմիր և կապույտ շրջաններում: Տիպիկ ֆոտոսինթետիկ օրգանիզմի ֆոտոսինթեզի գործողությունների սպեկտրը ձևով կրկնում է իր հիմնական և օժանդակ գունանյութերի ամփոփ կլանման սպեկտրները: Ֆոտոսինթեզի գործողության սպեկտրի ուսումնասիրության հիմնական դերը պատկանում է Կ. Ա. Տիմիրյազևին, որը մշակել է ֆոտոսինթեզի արդյունավետության հաշվարկման ճշգրիտ մեթոդ `հիմնված ներծծված CO2- ի ծավալի միաժամանակ որոշման և փակ անոթում O2- ի արտանետման վրա:Օգտագործելով այս մեթոդը ՝ նա ցույց տվեց, որ ընդհանուր առմամբ ֆոտոսինթեզի գործողության սպեկտրը համընկնում է քլորոֆիլների կլանման սպեկտրի հետ, ինչը նշանակում է, որ հենց այդ մոլեկուլներն են պատասխանատու ֆոտոսինթեզի ընթացքի համար:

Քեմոսինտեզ

Քիմոսինթեզը ավտոտրոֆ սնուցման մեթոդ է, որում անօրգանական միացությունների օքսիդացման ռեակցիաները ծառայում են որպես էներգիայի աղբյուր CO2-ից օրգանական նյութերի սինթեզի համար: Էներգիա ստանալու այս տարբերակը օգտագործում են միայն բակտերիաները կամ արխեաները։ Այս երևույթը հայտնաբերվել է 1887 թվականին ռուս գիտնական Ս. Ն. Վինոգրադսկու կողմից։

Քիմիոսինթետիկ օրգանիզմները հանդիպում են տարբեր միջավայրերում, այդ թվում՝ տաք աղբյուրներում, խորը օվկիանոսում և նույնիսկ թթվային հողերում։ Նրանք կարևոր դեր են խաղում բնության մեջ նյութերի ցիկլում՝ ապահովելով օրգանական նյութերի սինթեզը անօրգանական միացություններից։

Քիմոսինթեզի երկու հիմնական տեսակ կա.

Օքսիդատիվ քիմոսինթեզը գործընթաց է, որի ժամանակ էներգիան ազատվում է անօրգանական միացությունների օքսիդացումից, ինչպիսիք են ամոնիակը, ջրածնի սուլֆիդը կամ մեթանը:

Ֆոտոտրոֆիկ քիմոսինթեզը մի գործընթաց է, որի ժամանակ էներգիան ազատվում է անօրգանական միացությունների օքսիդացումից, ինչպիսիք են ջրածինը կամ սուլֆատները, միաժամանակ լույս օգտագործելով:
Քիմոսինթետիկ բակտերիաները և արխեաները կարևոր դեր են խաղում համաշխարհային էկոլոգիայում: Նրանք օրգանական նյութերի միակ աղբյուրն են որոշ միջավայրերում, ինչպիսիք են տաք աղբյուրները և օվկիանոսի խորքերը: Նրանք նաև նպաստում են բնության մեջ նյութերի ցիկլին՝ անօրգանական միացությունները վերածելով օրգանական նյութերի, որոնք կարող են օգտագործվել այլ օրգանիզմների կողմից։

Ինչ է վեկտորը

  • Հատվածը որն ունի սկիզբ և վերջ կոչվում է վեկտոր կամ ուղորդված հատված։

  • Վեկտոր, որի սիզբն ու վերջը համընկնում են կոչվում է զրոյական վեկտոր։

  • Համագիծ վեկտորներ են այն կոչվում վեկտորները որոնք կամ մի ուղղի վրա են կամ իրար զուգահեռ են։

  • Տարագիծ վեկտորներն են այն վեկտորները որոնքի տերբեր գծերով են։

  • Համաուղված են այն վեկտորները որոնց ուղղությունները համընկնում են։

  • Հակաուղված վեկտորներն են այն համագիծ վեկտորները որոնց  ուղղուցթյունը հակաուղված են։

  • Վեկտորները կոչվում են հավասար եթե նրան համաուղված են և ունեն հավասար երկարություն։

Русский язык 28/11/2023

Подобрать однокренные слова, которые имеют приставки пре — , при —

Например : приехать, переехать

пресматривать-присматривать

преговаривать-приговаривать

пребигать-прибегать

переезжать-приезжать

переходить-приходить

С данными словами составить предложения таким образом, чтобы данные два слова гармоировали между собой.

переходить-приходить

Переходя улицу, я увидел, что к дому приходит мой друг

переезжать-приезжать

Мы переезжали в новый город, и нам помогали друзья, которые приехали на машине

пребигать-прибегать

В лесу прибывают туристы, которые прибегают к помощи спасателей, потерявшись в тумане

преговаривать-приговаривать

Судья преговорил с адвокатом обвиняемого, прежде чем приговорил его к тюремному сроку

пресматривать-присматривать

Охранник пресмотрел документы, а его помощник присматривал за порядком

English 28/11/2023

Complete the gaps in Past Perfect or Past Perfect Continuous.

1. Mike had visited(visit) his friends before he went abroad for two months. 
2. Paul had been repairing(repair) his car for two days before he called the mechanic. 
3. Pamela had been dancing(dance) for two hours before her boyfriend arrived. 
4. Melany had cleaned(clean) her house by the time the guests arrived. 
5. My brother had apologized(apologize)before I felt angry with him. 
6. The athletes had been running(run)around the stadium for some time before they were stopped by their coach. 
7. The pirates had escaped(escape) before the rescue team arrived
8. The sales manager had been describing(describe) the advantages of his product for about half an hour before I agreed to buy some samples. 
9. I had woken up(wake up)before my alarm clock rang. 
10. The kids had made(make) a lot of mess before their mother came back home from work. 
11. The teacher had corrected(correct) our tests for several minutes by the time the lesson started. 
12. Susan had been working (work over)her thesis for two months before her supervisor told her that she was on the wrong path.
13. You had left(leave) the party by the time everything happened. 
14. Jack had played(play) online games for an hour before I came. 
15. The new students had waited(wait)in the classroom for 15 minutes before they realized that it was the wrong classroom. 

Complete the sentences with the correct form of the verbs in brackets.
Use contractions where possible.

  1. Peter was Sally’s best friend. She had known(know) him all her life.
  2. The children were wet because they were playing(play) football in the rain.
  3. We were very hungry because we had not eaten(not / eat).
  4. I was delighted when I found my keys. I had been looking(look) for them for hours.
  5. She was exhausted because she had been working(work) since eight o’clock that morning.
  6. Everything was white because it had snowed(snow).
  7. The passengers were cross because the airline had lost(lose) everyone’s bags.
  8. I had not seen(not / see) Jacob for several years, but I recognized him immediately.

Ինքնուրույն աշխատանք 28/11/2023

1.Գտնել կետի դիրքը հարթության վրա ․(աշխատել  GeoGebra ծրագրով )
A (2;3) , B(-5;0)  ,  C( 3;-7)  , D ( 0,-10 )


2. Գտնել  հատվածի միջնակետը ,որտեղ ծայրակետերն են ․

ա․A (3;-7)  , B (7;15)

Cy=-7+15/2=4

Cx=3+7/2=5

բ․ С (0;3) , D (-3;-1)

My=3-1/2=1

Mx=0-3/2=-1,5

3.Գտնել AB  հատվածի հեռավորությունը , որտեղ  A (2;3) , B (4;5) :

dAB=(2-4)2+(3-5)2=4+4=2V2

4.Գտնել A( 3;5)  կետի համաչափ կետը ․

ա․X  առանցքի նկատմամբ

բ․Y առանցքի նկատմաբ

գ․կոորդինատային հարթության սկզբնակտեի նկատմամբ

5․Գտնել A(3;2)  կենտրոնով  շրջանագծի հավասարումը,որտեղ r=5 :

(x-3)2+(y-2)2=25